Funny, remarkably inventive, and romantic as hell—not just about romance itself, but about everything from youth, football, dogs, and ice cream to the Georgian town of Kutaisi and Cinema-with-a-capital-C—Alexandre Koberidze’s Berlin Competition FIPRESCI prize-winner is fabulous in both the literal and commonplace meanings of the word. Lisa (Oliko Barbakadze and then Ani Karseladze), a pharmacist, and Giorgi (Giorgi Ambroladze and then Giorgi Bochorishvili), a footballer, meet in the street and plan a date. But before they can, we learn they have been cursed: when they wake up the next day, each resembles someone else, making it impossible for one to recognise the other… How can love blossom?

‘Idiosyncratic, surprising, youthful, romantic. A true delight… A substantial yet effortless work. It confirms the Georgian director as a major talent… What Do We See When We Look at the Sky? has the rare quality of an ever-fresh strangeness. This unique spontaneity… is not burdened by the alienating or off-putting characteristic of most art cinema that forges its own path. Instead, this special film rises to meet you, eager to show you new things.’—Daniel Kasman, MUBI

 

Grappig, verrassend origineel en mierzoet. De film van Alexandre Koberidze werd in Berlijn bekroond met de FIPRESCI-prijs en is ongelofelijk, zowel in de letterlijke als in de alledaagse betekenis van het woord.Niet alleen romantiek komt aan bod, maar alles van jeugd, voetbal, honden en ijs tot de Georgische stad Kutaisi en Cinema met een grote C. Lisa (Oliko Barbakadze en later Ani Karseladze), een apothekeres, en Giorgi (Giorgi Ambroladze en later Giorgi Bochorishvili), een voetballer, komen elkaar tegen op straat en plannen een date. Maar voordat het zover is, wordt duidelijk dat er een vloek op hen rust: wanneer de twee devolgende dag wakker worden, zien ze er helemaal anders uit en kunnen ze elkaar onmogelijk nog herkennen … Hoe kan de liefde terug aanwakkeren?

‘Een heerlijke film … What Do We See When We Look at the Sky? zit vol curiositeiten, en dat is zeldzaam. Bovendien wordt deze unieke spontaniteit niet belast door de vervreemdende of verwarrende kenmerken van de meeste arthousefilms … Integendeel, deze bijzondere film wil je ontmoeten en kan niet wachten om je nieuwe dingen te laten zien.’— Daniel Kasman, MUBI

Bassant Ahmed and Basmala Elghaiesh, both non-professionals acting in their first movie, shared the Best Actress prize at this year’s Tribeca Film Festival for their roles as sisters in this vital snapshot of what it is like to be a teenage girl in Egypt right now. Souad (Ahmed), 19 and living in semi-rural Zagazig on the Nile Delta, presents a conservative face to her family and society while secretly taking selfies with her friends, posting them, and chatting with boys online. When a series of small incidents leads to an inexplicable tragedy, her younger sister Rabab (Elghaiesh), 13, starts looking for answers… Director Ayten Amin’s empathy comes through in every frame, making this a profoundly humanist and involving portrait of conflicted youth.

‘There are two gods in Souad, Allah and smart phones, but in a battle between the two it’s clear who’ll be the winner. Ayten Amin’s bold second feature is brilliantly alive to the contradictions of teenage life in conservative Egypt… The film is remarkable not just for its razor-sharp, non-judgmental insight, which captures lives as well as environment with a clear-eyed neorealist sensibility, but also for the nuanced performances making each character rounded yet ultimately unknowable.’—Jay Weissberg, Variety

 

Bassant Ahmed en Basmala Elghaiesh zetten de rol neer van twee zussen in een dynamische momentopname van het hedendaagse leven als tienermeisje in Egypte – een rol die hen de (gedeelde) prijs opleverde van beste actrice op het Tribeca Film Festival 2021. Souad (Ahmed) is 19 en zet een conservatief masker op voor haar familie en de maatschappij terwijl ze stiekem selfies maakt met haar vrienden, deze post en online chat met jongens. Wanneer een reeks kleine incidenten leidt tot een onverklaarbare tragedie, gaat haar jongere zusje Rabab (Elghaiesh), 13, op zoek naar antwoorden… De empathie van regisseuse Ayten Amin is in elke scène te voelen en maakt de film tot een door en door humanistisch en bezield portret van jongeren in tweestrijd.

‘Amins gedurfde tweede speelfilm toont op briljante wijze de tegenstrijdigheden van het leven als tiener in het conservatieve Egypte. Wat deze film zo bijzonder maakt, is niet alleen de haarscherpe en onbevooroordeelde visie, die zowel levens als omgeving vastlegt met een heldere neorealistische gevoeligheid, maar ook de genuanceerde vertolkingen.’— Jay Weissberg, Variety

Winner of the Tiger Award at this year’s IFFR, P.S. Vinothraj’s visceral father-son drama (remarkably, it’s his debut feature) does what pure cinema is supposed to do: it creates a world, immerses you in it, and provides an unforgettable story to keep you transfixed—and, crucially, it does this primarily through visual means. (There is one uninterrupted 12-minute tracking shot that is breathtaking.) A raging, alcoholic father (Karutthadaiyaan) hauls his young son (first-timer Chellapandi, a natural) out of his rural school and sets out to retrieve his wife from her home village, where she has fled. The journey they undertake will see the resourceful boy hold his own against his violent dad…

‘The best dramatic feature I’ve seen in this year’s New Directors/New Films series [in New York]… With the stark clarity of its story and the audacity of its style, it presents a complex view of social life, material conditions, and the struggles for selfhood in a remote mountainous region of India’s Tamil Nadu… Vinothraj is an extraordinary observational filmmaker—which is to say that he imagines his characters’ lives with extraordinary physical and psychological complexity.—Richard Brody, The New Yorker

 

Het gevoelsmatige vader-zoon-drama van P.S. Vinothraj, dat trouwens zijn eerste speelfilm is, won dit jaar de Tiger Award op het IFFR en doet wat pure cinema hoort te doen: een wereld creëren, je erin onderdompelen en een onvergetelijk verhaal vertellen dat je op het puntje van je stoel houdt. Én, last but not least, dat alles met voornamelijk visuele middelen. Een driftage alcoholverslaafde vader (Karutthadaiyaan) haalt zijn jonge zoon (debutant Chellapandi, een natuurtalent) op van school en trekt erop uit om zijn vrouw terug te halen, die gevlucht is naar haar geboortedorp. Tijdens dit avontuur krijgen we te zien hoe de vindingrijke jongen zijn mannetje moet staan tegen zijn gewelddadige vader.

‘De beste dramafilm die ik dit jaar heb gezien uit de reeks New Directors/New Films [in New York]… De film heeft een helder verhaal en gedurfde stijl, en geeft een complexe kijk op het sociale leven, de materiële omstandigheden en de strijd om het eigenbelang… Vinothraj is een buitengewoon observerende filmmaker.’ — Richard Brody, The New Yorker

Three woman—the homeless Golbahar (Pardis Ahmadieh), the relentless human-rights lawyer Sara Nedayi (Negar Javaherian), and the veteran gynaecologist Dr Pandar (Fatemeh Motamed-Arya)—are at the centre of Reza Dormishian’s gut-punch of a drama. In thrall to a vicious pimp, Golbahar has been forced to produce children for sale since she was 11. But something is wrong—she has failed to become pregnant with her latest client. To her profound surprise, medical tests suggest she has had a tubal ligation, something she certainly didn’t agree to. Enter lawyer Nedayi, who senses that a monstrous wrong has been committed by Dr Pandar. But are things really so cut and dried? Dormishian’s relentless camera—swish pans and constant zooms keep you in a state of perpetual anxiety—stalks his characters with an urgency that is riveting.

‘Dormishian is one of the most original directors in Iranian cinema, and No Choice is another example of his ability to enthral with hard-hitting social critique… Engrossing, well-made and well-acted… Very sophisticated and appealing is DP Aieen Irani’s black-and-white-with-colour palette, and composer Kayhan Kalhor’s modernist score.’—Deborah Young, The Hollywood Reporter

 

Het drama van Reza Dormishian komt aan als een stomp in de maag en draait rond drie vrouwen: de dakloze Golbahar (Pardis Ahmadieh), de meedogenloze mensenrechtenadvocate Sara Nedayi (Negar Javaherian), en de veterane en gynaecologe dr. Pandar (Fatemeh Motamed-Arya). Golbahar is in handen van een gemene pooier en wordt al sinds haar elfde gedwongen om kinderen te produceren voor verkoop. Maar dan loopt er iets mis: bij haar laatste klant is ze er niet in geslaagd om zwanger te worden. Tot haar grote verbazing tonen medische tests aan dat haar eileiders zijn afgebonden. Dan komt advocate Nedayi in het spel, die vermoedt dat dr. Pandar een grove fout heeft begaan. Maar is er niet meer aan de hand? Dormishian’s camera is meedogenloos en stalkt de personages in een meeslepende race tegen de klok.

‘Dormishian is een van de meest originele regisseurs in de Iraanse cinema, en No Choice is een nieuw voorbeeld van zijn vermogen om het publiek te boeien met harde maatschappijkritiek… Meeslepend, goed gemaakt en goed geacteerd.’—Deborah Young, The Hollywood Reporter

The spirit of Ozu and the observant eye of Kore-eda come to mind while watching young writer-director Yoon Dan-bi’s moving, funny, and just plain terrific debut. When their divorced father (Yang Heung-ju) goes broke, Okju (Choi Jung-un), a teenage girl on the cusp of her first romance, and younger brother Dongju (the scene-stealing Park Seung-jun) accompany Dad to their new lodgings: grandpa’s (Kim Sang-dong) house. Soon, they are joined by Aunt Mijung (Park Hyeon-yeong) who is going through her own rough patch. What Yoon achieves with this seemingly simple set-up is truly impressive; her multigenerational family drama is sensitive, humane, and universal—and it marks her as the latest in a long list of young Korean directors of exceptional talent.

‘A strikingly beautiful piece of cinema… There are numerous moments of comedy and Yoon has an acute awareness of the joy that can be found in small things. All the actors are impressive and the dialogue, without ever seeming unnatural, is very effective at exploring multiple themes… A finely polished gem.’—Jennie Kermode, Eye For Film

 

De jonge schrijfster-regisseuse Yoon Dan-bi doet met haar ontroerende, grappige en simpelweg fantastische debuutfilm denken aan de geest van Ozu en het toeziend oog van Kore-eda. Okju (Choi Jung-un), een tienermeisje op een keerpunt in haar eerste relatie, en haar jongere broer Dongju (de show-stelende Park Seung-jun) vergezellen hun gescheiden en nu ook blutte vader (Yang Heung-ju) naar hun nieuwe verblijf bij opa (Kim Sang-dong). Al snel krijgen ze gezelschap van tante Mijung (Park Hyeon-yeong), die ook door een moeilijke periode gaat. Het is ongelofelijk wat Yoon heeft bereikt met deze ogenschijnlijk eenvoudige opstelling: haar multigenerationele familiedrama is ‘een ontzettend mooi stukje cinema… Er zijn vele grappige momenten en Yoon heeft een intens besef van de vreugde die kleine dingen kunnen geven. De acteurs en actrices zijn stuk voor stuk indrukwekkend en de dialoog is heel effectief in het verkennen van meerdere thema’s, zonder dat het onnatuurlijk overkomt… Een uitzonderlijke film.’—Jennie Kermode, Eye For Film

A suburb of Belgrade, 1993: frustrated wife and mother Marijana (Dubravka Duda Kovjanić) arranges her eight-year-old daughter’s birthday party while her equally disaffected husband (listed only as ‘Dad’ in the credits and played by Stefan Trifunović) goes about his taxi-driving duties. (Oh, and he borrows a three-legged dog for the kids to play with at the party…) As the children and related adults gather at Marijana’s home—and the alcohol flows—director and co-writer Milica Tomović etches an indelible portrait of a society on the verge of collapse. That she does so in such an entertaining and immersive way is a credit to her skills as a director and a harbinger of a bright future.

‘Sharp and engrossing… This fluid debut feature… treats the narrative as a microcosm of its protagonist’s fraying life in general, and of Yugoslavia’s disintegration, and yet it is never blunt, broad, or simplistic. Instead, it roams through a chaotic day and boisterous night to paint a portrait of people weathering uncertain times and trying to find a sense of release, and of something real, even if just for a moment.’—Sarah Ward, Screen

 

Een buitenwijk van Belgrado, 1993. Gefrustreerde echtgenote en moeder Marijana (Dubravka Duda Kovjanić) organiseert een verjaardagsfeestje voor haar achtjarige dochter, terwijl haar al even misnoegde echtgenoot (Stefan Trifunović) zich bezighoudt met zijn taken als taxichauffeur. (O ja, hij leent ook een hond met drie poten voor de kinderen, om op het feestje mee te spelen…) De kinderen en volwassen familieleden komen bij elkaar in Marijana’s huis en de alcohol… die vloeit. Regisseuse en medeschrijfster Milica Tomović schetst een onvergetelijk portret van een samenleving die op instorten staat. Dat ze dat op zo’n onderhoudende en diepgaande manier doet, is toe te schrijven aan haar kwaliteiten als regisseuse.

‘Scherp en meeslepend… In dit vloeiende speelfilmdebuut wordt het verhaal gepresenteerd als een microkosmos van het rafelige leven van het hoofdpersonage, en van het uiteenvallen van Joegoslavië. En toch is het nooit bot, breed of simplistisch. In plaats daarvan doorloopt de film een chaotische dag en een onstuimige nacht, waarbij een portret wordt geschetst van mensen in onzekere tijden…’—Sarah Ward, Screen

Against the vast fields of soy in Brazil’s Mato Grosso region, where ostrich-like rheas roam at will, a trans woman named Madalena—whom we never see—has been murdered. Luziane (Natália Mazarim), a nightclub worker, Cristiano (Rafael de Bona), the closeted scion of rich landowners, and Bianca (Pamella Yule), a fellow trans woman and friend of the deceased, are all profoundly affected in very different ways by Madalena’s death… Madiano Marcheti’s haunting and visually striking film—winner of best international film at the Istanbul Film Festival—is an exploration of place and a cri de coeur of protest: as noted in the closing credits, Brazil has the highest number of transsexual murders in the world, and, shockingly, the average life-expectancy for a trans person is 35 years old…

‘[A] formally bold [and] assured debut… With its saturated colour palette, vividly sketched vignettes and the co-existence of a banal reality with the hints of a supernatural element, this film has something of the heady appeal of Mati Diop’s Atlantics.’—Wendy Ide, Screen

 

Aan de uitgestrekte sojavelden in de Braziliaanse staat Mato Grosso, waar de struisvogelachtige nandoe naar believen ronddwaalt, is een transvrouw vermoord. Luziane (Natália Mazarim) werkt in een nachtclub, Cristiano (Rafael de Bona) is stiekem van rijke afkomst en Bianca (Pamella Yule) is een mede-transvrouw. Allen zijn ze diep getroffen door Madalena’s dood. Madiano Marcheti’s beklijvende en visueel opvallende film werd bekroond als beste internationale film op het Istanbul Film Festival en is een verkenning van plaats en een cri de coeur van protest: zoals vermeld in de aftiteling, heeft Brazilië wereldwijd het hoogste aantal moorden op transseksuelen, en een bijgevolg dramatisch lage gemiddelde levensverwachting voor transpersonen van maar 35 jaar.

‘Een debuut dat krachtig is van vorm en zelfverzekerd… Door het verzadigde kleurenpalet, de levendig geschetste karakters en de combinatie van een banale realiteit met een vleugje van het bovennatuurlijke, heeft de film iets weg van de bedwelmende aantrekkingskracht van Atlantics van Mati Diop.’—Wendy Ide, Screen

At heart, this is a visually daring and beautifully acted story of rapprochement. After a long time away, disaffected twenty-something daughter Artemis (Sofia Kokkali, a star in the making) returns to her suburban Athens family home to care, alone, for her divorced father Paris (Lazaros Georgakopoulos). Felled by a mysterious disease—he had gone missing and was found near dead, almost paralysed, and severely dehydrated—Paris is aloof, angry, incommunicative, almost immobile, and given to severe shaking. They have a tough row to hoe… Debuting director Jacqueline Lentzou takes a collage-like approach to her subject that is perfectly suited to the buried secrets and jagged emotions revealed along the way.

‘Intriguing, unconventional… playful and idiosyncratic in approach… In the central role, Kokkali is a mercurial and fascinating presence; the odd angles of her face seem to constantly reshape themselves—one moment we see the child adrift from her father and struggling to bridge the gap, at another, she’s a woman burdened by an unwieldy mix of duty, worry, and crushing boredom.’—Wendy Ide, Screen

 

Kort samengevat: een visueel gedurfd en prachtig geacteerd verhaal van toenadering. Na een lange periode van afwezigheid keert de misnoegde dochter Artemis (Sofia Kokkali, een ster in wording), terug naar haar huis in de voorsteden van Athene, om daar als twintiger alleen te zorgen voor haar gescheiden vader Paris (Lazaros Georgakopoulos). Die is geveld door een mysterieuze ziekte… hij was vermist en was toen hij werd teruggevonden ernstig uitgedroogd en bijna dood en verlamd. Nu is hij afstandelijk, boos, weinig spraakzaam, bijna immobiel, en geneigd tot hevig schokken. De twee staan voor een zware taak. Debuterend regisseur Jacqueline Lentzou benadert haar onderwerp op een collageachtige manier die perfect past bij de verborgen geheimen en de rauwe emoties die gaandeweg meer en meer naar voren komen.

‘Intrigerend, onconventioneel… speels en met een individuele aanpak. Kokkali, de hoofdrol, is een levendige en fascinerende verschijning. En al even scherp is de manier waarop de lens de geladen ruimte tussen vader en dochter verkent.’ —Wendy Ide, Screen

The ‘old lady’ of the title is the recently deceased Smaranda, wife of the self-sufficient Emil (Mircea Andreescu), and confidante (and more?) to Emil’s best friend and neighbour, the wheelchair-bound Titi (Valer Dellakeza). Her death has left a gaping hole in the elderly men’s existences, a hole they try to fill in very different ways: Emil keeps himself busy, putters around the village and countryside on his motorcycle, and assumes the role of Titi’s caretaker; Titi starts building his own coffin and withdraws further into himself. Titi’s problem? It seems the ghost of Smaranda has moved in with him, something the rationalist Emil rejects out of hand… Director Andrei Gruzsnicki’s tender and often funny ode to a querulous lifelong friendship is awash in splendid local detail: the superstitions, the rituals, the prejudices—and, most of all, the humanity.

‘Drily amusing in places, No Rest for the Old Lady is at its most serious as we learn more about the depth of feeling that has been invested in the friendship between Emil and Titi. Sharp, sympathetic performances from Andreescu and Dellakeza make that relationship convincing and the possibility of its loss quietly touching.’—Allan Hunter, Screen

 

De ‘old lady’ uit de titel is de overleden Smaranda, echtgenote van de zelfvoorzienende Emil (Mircea Andreescu) en hartsvriendin (of meer?) van Emils beste vriend en buurman Titi (Valer Dellakeza), die in een rolstoel zit. Haar dood heeft een groot gat achtergelaten in het leven van de twee knarren. Een gat dat ze op wel heel verschillende manieren proberen op te vullen: Emil houdt zich bezig en begint voor Titi te zorgen, terwijl Titi zijn eigen doodskist wil maken en zich verder in zichzelf terugtrekt. Titi’s probleem? De geest van Smaranda is bij hem ingetrokken; iets waar de rationalistische Emil niet bepaald voor openstaat. De tedere ode van regisseur Andrei Gruzsnicki aan een hobbelige maar levenslange vriendschap zit vol prachtige lokale details: het bijgeloof, de rituelen, de vooroordelen en bovenal, de menselijkheid.

‘No Rest for the Old Lady amuseert hier en daar met droge humor en vertelt een ernstig verhaal, vooral daar waar we meer te weten komen over de diepe gevoelens die in de vriendschap zijn geïnvesteerd .. Ontroerend.’—Allan Hunter, Screen

The reputation of Clarice Lispector, one of Brazil’s most fêted writers, has skyrocketed in the last ten years, and now director and co-writer Marcela Lordy has made a film—winner of a Special Mention in competition at the prestigious BAFICI festival in Buenos Aires—as thorny, erotic, and complex as Lispector’s writing demands. Set in Rio, and based on Lispector’s novel, this compelling character study focuses on a complicated, intelligent, freedom-loving, slightly damaged woman not unlike Lispector herself: Lóri (the mesmerising Simone Spoladore, Best Actress at BAFICI), a primary-school teacher who picks up men and women on a whim but is always searching. Then she begins a stop-start relationship with arrogant but likeable philosophy professor Ulisses (Javier Drolas)…

There is a lot to like here in addition to Spoladore’s wonderful performance—scenes with her students are a delight; a visit from her brother, who chastises her for escaping the clutches of her rural family, has truth; her heartbreak at the early loss of her mother (Lispector suffered the same thing) is palpable. That the film is also so visually rich—and even occasionally daring—makes this a sumptuous and captivating work.

 

De reputatie van Clarice Lispector, een van Braziliës meest geliefde schrijfsters, heft de afgelopen tien jaar een hoge vlucht genomen. Regisseuse en medeschrijfster Marcela Lordy heeft nu een film gemaakt die net zo scherp, erotisch en complex is als Lispectors teksten vereisen. De meeslepende karakterstudie speelt zich af in Rio en draait rond een ingewikkelde, intelligente, vrijheidslievende vrouw met enige bagage, zoals Lispector zelf: Lóri, gespeeld door de innemende Simone Spoladore, beste actrice op het BAFICI. Zij is een lerares die in een opwelling zowel mannen als vrouwen oppikt, maar altijd op zoek is. Op een gegeven moment begint ze een knipperlichtrelatie met de arrogante maar sympathieke filosofieprofessor Ulisses (Javier Drolas).

Niet alleen Spoladores ijzersterke prestatie maakt van deze film een pareltje, ook de scenes met haar studenten zijn om vingers en duimen bij af te likken; een bezoek van haar strenge broer brengt de waarheid aan het licht; en het leed van het vroege overlijden van haar moeder, zoals ook bij Lispector het geval was, is voelbaar. Neem daarbij nog de visuele rijkdom, en je hebt een weelderige en fascinerende film.